حمیدرضا فلاح تفتی

معناى لغوى «استغفر الله»: درخواست آمرزش از پروردگار آمرزنده و مهربان است. اما شرايط توبه واقعى در كلام امام على (عليه السلام) به اين شرح است: شخصى در محضر ايشان عرضه داشت: «استغفرالله»؛ گويا حضرت از نحوه سخن او، و يا سابقه كارهايش با خبر بود كه اين استغفار جنبه ظاهرى دارد، نه واقعى؛ از اين رو حضرت فرمودند: «استغفار يك كلمه است، ولى شش معنا (و مرحله) دارد كه عبارتند از: 1- پشيمانى از گذشته، 2- تصميم بر ترك آن براى هميشه، 3- حقوقى را كه از مردم ضايع كرده ‏اى به آنها باز گردانى؛ به گونه‏اى كه هنگام ملاقات پروردگار، حق كسى بر تو نباشد، 4- اين‏ كه: هر واجبى كه از تو فوت شده (مانند: نماز، روزه، حج و …) حق آن را به جا آورى (قضا يا كفّاره ‏اش را بپردازى)، 5- گوشت‏ هايى كه به

… ادامه مطلب …